Lübnan’da Hükümet Kurma Girişimleri : Yeni Bir Kriz Kapıda mı?
Mezhepsel kota sistemine dayalı siyasal yapısı dolayısıyla ülke içi siyasetin tıkanmalar yaşadığı Lübnan’da 9 yıl aradan sonra yapılan genel seçimler, çözüme kavuşturulmayı bekleyen acil gündem maddelerinin (ekonomik problemler, yolsuzlukla mücadele, Suriyeli mülteciler, enerji problemi vs.) ele alınması için iyimser bir hava oluşturmuştu. Ancak 6 Mayıs’ta yapılan seçimlerin üzerinden üç aydan fazla bir zaman geçmesine rağmen hükümetin henüz kurulamamış olması Lübnan’da yeni bir krizin habercisi gibi durmaktadır.
Uzun süreli tartışmalar sonucunda kabul edilen ‘nispi temsil esaslı seçim sistemi’nin Mayıs ayındaki seçimlerde ilk defa uygulanmasıyla meclis aritmetiğinde Hizbullah ve müttefikleri lehine yaşanan değişim, yeni hükümetin kurulmasının önündeki iç faktörlerden kaynaklı engellerin yanı sıra Suudi Arabistan merkezli dış faktörlerin de gündeme gelmesine sebebiyet vermiştir. Hizbullah’ın müttefikleriyle beraber meclisteki sandalyelerin yarısından çoğunu elde ettiği bir vasatta, Suudi Arabistan’ın ülkedeki en önemli müttefiki olan Saad Hariri önderliğindeki Mustakbel Partisi’nin bir önceki döneme kıyasla sandalyelerinin üçte birini kaybetmesi, kurulacak yeni kabinede bakanlık dağılımlarının her zamankinden daha fazla tartışma yaratmasına neden olmuştur. Diğer yandan, Hizbullah’ın başını çektiği 8 Mart koalisyonuna yakın 10 Sünni milletvekilinin meclise girmesi ve Mustakbel Partisi’nin başını çektiği 14 Mart koalisyonunda yer alan Lübnan Güçleri’nin(LG) bir önceki döneme nazaran sandalye sayısını yaklaşık iki katına çıkarması, hükümetin kurulmasında yaşanan tartışmalara yeni bir boyut kazandırmıştır.
Taif Anlaşması gereği Lübnan’da Başbakanın Sünni olması gerektiği göz önüne alındığında, Hizbullah’ın kendisine yakın Sünni isimlerden aday çıkarmayarak, ülkedeki Sünni oyların birçoğunu alan Saad Hariri’nin yeni hükümeti kurmasına zımnen razı olduğunu söylemek mümkündür. Hizbullah’ın bu yaklaşımı sonucunda bir krize dönüşmeden çözüme kavuşturulacağı varsayılan yeni hükümeti kurma çabaları, bakanlık dağılımları konusunda yaşanan anlaşmazlıklar dolayısıyla bir türlü nihayete erdirilememiştir. Hariri’nin 11 Haziran’da sunduğu listenin Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Aun tarafından 25 Haziran’da reddedilmesiyle yeniden başlayan görüşmelerin, dört temel mesele etrafından kilitlendiği görülmektedir:
İsmail DUMAN | UGSAM Araştırmacısı | Eylül 2018
Yazının tamamına ulaşmak için | Tıklayın
