Sudan’daki Olaylar ve Neticeleri

Sudan, 19 Aralık 2018’den beri dünya gündemine oturdu ve devam etmekte olan sürece bakılarak en az iki sene daha gündemden düşmeyeceği yorumu yapılabilir. Olan biten özetlenecek olursa; 1989 yılında bir askeri darbe ile Sudan yönetimini ele geçiren Ömer el-Beşir, 30 yıldır ülkeyi yönetiyordu. Yakın zamanda meydana gelen bazı olaylardan dolayı ülke ekonomisi çıkmaza girdi. Halk, başlarda ses çıkarmayıp sabretse de artan imkânsızlıklar, fakirlik ve zamlar halkın sabrını taşırdı. 19 Aralık 2018’da ilk protestolara başlandı.

Ömer el-Beşir, çeşitli tedbirlerle protestoları yatıştırmak istese de başarılı olamadı. Protestolar şiddetle bastırılmak istenince ölümler ve yaralanmalar meydana geldi. Şiddetlenen protestolar sonucu 11 Nisan 2019’da ordu, askeri darbe gerçekleştirerek Ömer el-Beşir’i indirdi ve yönetimi ele geçirdi. Ardından Türkiye’deki 12 Eylül darbesindeki Milli Güvenlik Konseyi cuntasına benzeyen Askeri Geçiş Konseyi kuruldu. Bu günlerde Askeri Geçiş Konseyi ve muhalefet kanadı arasındaki yeni hükümet müzakereleri devam etmektedir. Son olarak yeni kabinenin kurulması tamamlandı. Ömer el-Beşir’in yargılanması halen devam etmektedir.

Ömer El-Beşir Dönemine Bir Bakış 30 Haziran 1989 günü Ömer el-Beşir, Sadık el-Mehdi yönetimine İslami olarak nitelendirilen kansız bir askeri darbe yaptı. Ömer el-Beşir’i bu süreçte o zamanın kanaat liderlerinden Hasan el-Turabi ve ayrıca Müslüman Kardeşler’in Sudan kolu destekledi. Bu darbeyle tüm partiler ve işçi sendikaları kapatıldı; ardından da bağımsız basın önce sansürlendi sonra da devlet mülkiyetine geçti. Devrimci Komuta Konseyi’ni oluşturan El-Beşir, 16 Ekim 1993’e kadar bu konseyin başkanlığını yürüttü. Nisan 1990’da kendisine karşı girişilen ve aslında kendisi tarafından planlandığı öne sürülen başarısız bir darbe girişimine yaklaşık 30 darbeciyi idam ederek karşılık verdi.

Osman SEZGİN | UGSAM Araştırmacısı | Kasım 2019
Yazının tamamına ulaşmak için | Tıklayın

Yorum ekle