Avrupa, Asya ve Afrika kıtaları arasında yerleşen Akdeniz, önemli medeniyetleri içerisinde barındırmaktadır. Bulunduğu konumdan dolayı Akdeniz, dünya deniz ticaretinde önemli bir yere sahiptir. Özellikle Doğu Akdeniz dünya petrol rezervlerinin %68’i, gaz rezervlerinin %41’inin bulunduğu Ortadoğu coğrafyası ile büyük enerji ithalatçıları olan Avrupa arasında önemli bir noktada bulunmaktadır. Doğu Akdeniz enerji transit hatlarının güzergâhlarının önemli noktalarından olmasının yanı sıra son zamanlarda bölgede keşfedilen gaz ve petrol rezervleri bölgenin öneminin daha da artmasını sağlamıştır. Doğu Akdeniz gibi yarı kapalı denizlerde keşfedilen bu kaynakların paylaşımı asıl sorun olarak öne çıkmaktadır.
Son dönemlerde keşfedilen enerji kaynakları ile gündemde yer edinen Doğu Akdeniz’de bulunan bu rezerv ile süreç daha da karmaşık hale gelmiş olup uluslararası aktörlerinde dikkatini çekmiştir. Amerika Doğu Akdeniz’de bulunan hidrokarbon kaynaklarını bir ‘’elmalı şeker’’ şeklinde Kıbrıs Türk halkına ve Türkiye’ye yönelik bir uzlaşma olması halinde kullanılacak ve çıkarılacak olan doğalgaz ve petrolün Türkiye üzerinden Avrupa’ya götürülebileceği, dolayısıyla zenginlik ve refah gelebileceği, bunun için de önce Kıbrıs meselesinin çözümlenmesi gerektiği şeklindeki bir strateji geliştirmeye çalışmışlardır. Bu şekilde Kıbrıs’ın Türkiye’den koparılmasını hedeflemektedirler.
Bunun yanında bölgede diğer bir mesele de İsrail, GKRY, Yunanistan ve Mısır işbirliği ile çizilen MEB sınırları vasıtasıyla Türkiye’yi Antalya körfezine hapsetme planıdır. Yunanistan ve GKRY istekleri olursa Türkiye’nin sahip olması gereken MEB alanı 145000 km² den 41000 km² düşecektir. Mısır, GRKY ile Kıbrıs gazının da ülkesine aktarılması için temas halindedir. Böylece hem İsrail hem de GKRY ile müzakereler yürüten Mısır, enerji arz merkezine dönüşmek için bir sıra hamleler yapmaktadır. İsrail ve Kıbrıs Adası’nda tespit edilmiş doğalgaz kaynaklarının boru hattı vasıtasıyla birleşmesi için birtakım görüşmeler yapılmıştır. Boru hattı vasıtasıyla Mısır’a taşınan doğalgazın, buradan da LNG olarak ihraç edilmesi düşünülmektedir.
Cihan UZUN | UGSAM Araştırmacısı | Mart 2019
Yazının tamamına ulaşmak için | Tıklayın
Bir yanıt yazın