Afganistan’ın Taliban Gerçeği

Taliban’ın Kısa Tarihi

Farsça ’da ve Peştunca ’da sözlük anlamı; “Öğrenciler” olan “Taliban” ismi, ilk olarak 1980’lerde Pakistan’ın kuzeyinde Afgan mülteciler için kurulmuş medreselerde görülmüştür. Sovyet birliklerinin 1989’da Afganistan’dan çekilmesiyle ve 1991’de SSCB’nin dağılmasıyla bölgede oluşan boşluk Taliban’ın önünü açmış ve Taliban, 1994’te Afganistan’ın eski başkenti Kandahar’da kurulmuştur. Taliban; aşırı muhafazakâr, siyasi ve dini bir oluşumdur. Kuruluşunun ardından Afganistan’ın güneyindeki savaş lordlarını hızlıca kontrol altına alarak bölgedeki nüfuzunu artırmıştır.

Taliban, 1996’nın sonlarına doğru Afganistan’ın güneyinde bulunan Peştun gruplarının ve yurtdışındaki sözde muhafazakâr İslami unsurların da yardımını alarak ülkenin başkenti Kabil üzerindeki siyasi ve ekonomik etkisini önemli ölçüde artırmıştır. Ancak ülke genelinde Peştunların etkisinin önemli ölçüde artması ülkede bulunan diğer etnik gruplar olan Tacik, Hazara, Özbek ve Türkmenlerin tepkisini çekmiş ve ülkenin tamamen Peştun hâkimiyetine gireceği endişesinden ötürü Taliban’a karşı özellikle Afganistan’ın kuzey bölgeleri olmak üzere birtakım direnişler gösterilmiştir. 2001’e kadar Taliban Kuzey Afganistan’da küçük bir bölüm hariç ülkenin genelini kontrol altında tutmuştur.

Muhammed Musab BİÇER | UGSAM Araştırmacısı | Mayıs 2020
Yazının tamamına ulaşmak için | Tıklayın

Yorum ekle