2. Dünya Savaşında Türkiye’nin Aktif Tarafsızlığı

2. Dünya Savaşında Türkiye’nin Aktif Tarafsızlığı

Bu çalışmada İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye’nin takip ettiği diplomasiyi ve bu diplomasiyi izlemesine neden olan dinamikleri ele alacağız. Türkiye aynı yüzyıl içerisinde bir dünya savaşı tecrübesi yaşamış ve bu tecrübe sahibi politikacıların idaresi altında iken tekerrür eden bir başka dünya savaşından minimum kayıpla ve maksimum kazanç ile çıkmayı hedefleyen bir yol izlemiştir. İzlemiş olduğu bu siyaseti ele alırken savaş yıllarında ulusal yayın yapan gazetelerden yararlanılmış ve dönemin bakış açılarından yararlanılmak istenmiştir. Fatih BEYAZ | UGSAM Araştırmacısı | Ağustos 2022Yazının tamamına ulaşmak için | Tıklayın

Devamını Okuyun »

Rusya-Ukrayna Savaşı Bağlamında Savaş Ekonomileri ve Tedarik Süreci

Rusya-Ukrayna Savaşı Bağlamında Savaş Ekonomileri ve Tedarik Süreci

24 Şubat sabahı “Askeri operasyon yürütmek için kararımı verdim” cümlesiyle Rusya devlet başkanı Vladimir Putin tarafından ilan edilen Ukrayna işgali dünya ekonomisinde ve siyasetinde derin depremler meydana getirmiştir. Esasen Ukrayna – Rusya arasındaki anlaşmazlıklar sadece bugünün konusu değildir. Kökü Ortaçağ’a kadar uzanan bir anlaşmazlıklar silsilesidir diyebiliriz. Ukrayna ve Rusya’nın tarihi kökeni bugünkü Kiev topraklarına uzanmaktadır. Çünkü Kiev Rusya, Ukrayna ve Belarus’un tarihsel atası olarak kabul edilen Kiev Knezliği’nin başkentidir. Bu açıdan iki devlette kendisini o toprakların tarihi mirasçısı olarak atfetmektedir. 1991 yılında SSCB’nin dağılmasından itibaren tarihi topraklarını kaybeden Rusya, Ukrayna…

Devamını Okuyun »

Ukrayna-Rusya Savaşının Din Cephesi: Ortodoks Kiliseleri

Ukrayna-Rusya Savaşının Din Cephesi: Ortodoks Kiliseleri

İngiliz yönetmen Sir Ridley Scott’ın (1937-…) yönettiği ve 2005 yılında gösterime giren “Cennetin Krallığı (Kingdom of the Heaven)” filmi Batı sanat tarihinde, Doğu’nun anlamlandırılması açısından en önemli köşe taşlarından biridir. 2000 yapımı “Gradyatör (Gladiator)” filminin de yönetmeni olan Scott, Cennetin Krallığı filminde, Selahattin Eyyübi karakteriyle Doğu toplumlarının rasyonelliği ve medeniyete kattığı değeri, yaşadığı çağa uygun olarak aktarmaya çalışırken, idealize edilmiş Batı söylemlerinin insan faktörüyle nasıl iktidar mücadelesine dönüştüğünü çarpıcı bir biçimde anlatmıştır. Oryantalist fantezilerden uzak 12. yüzyıl anlatısında yönetmen, kutsallık adına yeryüzünde ne tür çirkinliklerin yapıldığını güzel bir silsileyle işlemiştir….

Devamını Okuyun »

Rusya-Ukrayna Savaşının Dünya Ekonomisine Etkileri

Rusya-Ukrayna Savaşının Dünya Ekonomisine Etkileri

Rusya-Ukrayna arasındaki kriz son dönemlerde zirve noktasına ulaşmış olsa da iki ülke arasındaki gerilim pek de yeni sayılmaz. 1991 yılında SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığını ilan eden ülkelerden biri olan Ukrayna, SSCB’den ayrılıp bağımsızlığını ilan eden diğer ülkeler gibi Rusya’nın çok yönlü yaptırımlarına maruz kalmıştır. Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra dünyada güç dengelerinin değişmesiyle oluşan yenidünya düzeninde yeni adıyla yer alan Rusya Federasyonu, eski SSCB ülkelerini kontrolü altında bulundurmayı ulusal bir politika haline getirmiştir. Rusya bu ülkeler ile diplomatik, ekonomik, kültürel yakınlık kurmak ve sürdürmek için çeşitli politikalar uygulamıştır. “Bu ülkelerin diğer dünya…

Devamını Okuyun »

Etiyopya’da Savaş ve Kuraklık

Etiyopya’da Savaş ve Kuraklık

Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF), Kasım 2021’de Etiyopya Ulusal Savunma Gücü’nün (ENDF) kuzey komutanlığını pusuya düşürdüğünden, federal hükümet ile TPLF arasında savaş patlak verdi. 28 Haziran 2021’de Etiyopya Hükümeti, Tigray halkına mola vermek ve tarım mevsiminden yararlanmak amacıyla Tek Taraflı Ateşkes ilan etti. Ne yazık ki, TPLF karşılık veremedi. Bu grup, komşu Afar ve Wollo bölgelerinde yeni saldırılar başlatmayı seçti. O dönemde Etiyopya hükümeti işgal altındaki Afar ve Wollo bölgelerini koruyamadı. Bölgedeki bazı insanlar evlerini, topraklarını ve ailelerini tam silahlı TPLF’den korumaya çalışıyorlardı ve özellikle kadın, çocuk ve yaşlıların bir…

Devamını Okuyun »

Ukrayna-Rusya Savaşı ve Yeni Dünya Düzeni

Ukrayna-Rusya Savaşı ve Yeni Dünya Düzeni

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının ne manaya geldiğini anlamaya çalışıyoruz. Ülkemizde konuya hâkim pek çok uzmanın derinlemesine analizler yaptığını görüyoruz. Bunula birlikte Machiavelli’e taş çıkaracak şekilde, ulusal menfaat veya ideoloji adına, her türlü ahlaki ilkeyi yok sayan bakış açılarının da yüksek perdeden dillendirildiğine şahit oluyoruz. Hâlbuki ahlaki kaybın hiç bir maddi kazançla telafi edilemeyeceği açıktır. Uluslararası ilişkiler çalışan biri olarak elbette realist olguların farkındayım. Ancak bizlerin, birey devlet ikileminde, bireyin tarafında yer alarak mekanik devlet düşünce ve eylemlerine ahlaki değerler veya engeller koymamız gerektiğine inanıyorum. Ülke menfaati için ne gerekiyorsa yapılmalıdır diyerek…

Devamını Okuyun »

Belirsizlikler Arasında Etiyopya İç Savaşı ve Wollo Müslümanları

Belirsizlikler Arasında Etiyopya İç Savaşı ve Wollo Müslümanları

Doğu Afrika’nın önemli ülkelerinden biri olan Etiyopya (Habeşistan) hassas bir süreçten geçiyor. Etnik temelli bir görünüm içinde olan Tigray savaşı ile bir zamandır derin bir bölgesel kaos yaşanıyor. Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali başkanlığındaki Etiyopya milli ordusu, Amhara Ulusal Demokratik Hareketi (ANDM) ile Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) arasında devam etse de savaşın etkisi tüm ülkeyi etkisi altına almış durumda. Hatta sadece ülkeyi değil aynı zamanda bölgedeki diğer ülkelerden Eritre’nin savaşa dahil olması, büyük halk kitlelerinin sınır ötesine geçmek zorunda kalması ile bölgesel de bir boyut kazanmış durumda. Mısır, Sudan…

Devamını Okuyun »

Yemen’de Savaş, İsrail’in Güvenliği Sağlanırsa Biter!

Yemen’de Savaş, İsrail’in Güvenliği Sağlanırsa Biter!

Yemen’e yönelik Mart 2015’te Suud/BAE liderliğindeki koalisyon tarafından başlatılan saldırılar, altıncı yılı geride bıraktı. Pandemi korkusunun bütün dünyada insanları evlerine hapsettiği bir dönemde Yemen halkı, Amerika/İngiltere/İsrail başta olmak üzere bütün batı bloğunun desteğini arkasına almış olan düşmana karşı adeta kurtuluş savaşı vermektedir. Dünyanın en zengin Arap ülkelerinin birleşip altı sene boyunca bölgenin zaten açlık ve sefalet içindeki en fakir Arap ülkesine topyekün saldırdığı bir düzlemde yaşanan insanlık dramı ise görmezden geliniyor.İnsani Kriz Neden Konuşulmuyor? Yemen’deki savaşın insani açıdan ele alınmamasının en temel sebebi Birleşmiş Milletler’in Ocak 2017 itibariyle ölü sayısının…

Devamını Okuyun »

Afganistan’da Son Durum

Afganistan’da Son Durum

Son günlerde gündemi meşgul etmekte olan COVID-19, diğer gündem maddelerini neredeyse tamamen unutturdu. Unutulan uluslararası gündem maddelerinin başlıcalarından olan, artık içinden çıkılmaz bir hal alan Afganistan sorununda; yakın zamanda gerçekleşen ABD-Taliban anlaşması, Cumhurbaşkanlığı seçimi gibi önemli olaylar incelenmesi ve gündeme taşınması gereken başlıca olaylar olarak öne çıkıyor. Cumhurbaşkanlığı Seçimi : 20 Nisan 2019’da gerçekleştirilmesi planlanan seçimler başta güvenlik olmak üzere çeşitli nedenlerle ilk önce 20 Temmuz’a, ardından da 28 Eylül’e ertelendi. Tekrar ertelenmesi beklenen seçimler için ABD’nin Taliban’la barış görüşmelerini askıya almasıyla uygun zemin hazırlanmış oldu ve seçim hazırlıkları canlandı….

Devamını Okuyun »

Suriye Çıkmazı

Suriye Çıkmazı

Suriye’de Devlet Dışı Aktörlerin Kimlik İnşası ve Suriyeli Sığınmacılar Günümüzde kimi akademisyenler Ortadoğu’nun içinde bulunduğu durumun tek sorumlusunun, Batı’nın kimlik üzerinden inşa edip desteklediği devlet dışı aktörler olduğu inancındadırlar. Bu çerçeveden bakıldığında, söz konusu devlet dışı aktörlerin temel faktörünün kimlik bilinci olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla gerçekleştirilen her eylemin kimlik mefhumu bağlamında ele alınması daha doğru olacaktır. Öyle ki 2010 yılında Tunuslu bir esnafın kendini yakmasıyla başlayan “Arap Baharı” protestoları dahi etnisite bağlamında isimlendirilmiş ve adına “Arap Baharı” denmiştir. Suriyeli Sığınmacılarda Kimlik Bilinci Hiç şüphesiz Arap Baharından en çok etkilenen ülkelerin başında,…

Devamını Okuyun »

Libya ve Geleceği

Libya ve Geleceği

Libya’da General Hafter’e bağlı kuvvetler, 4 Nisan’da başkent Trablus’a üç cepheden saldırı başlatmıştı. Savaşın en zayıf cephesi olan batı cephesi, Trablus’un 70 kilometre batısında yer alan Sabrata kenti yakınlarındaki El-Aceylat ve Trablus’un 60 kilometre batısında kalan Surman’ı kapsıyor. Bu cephe kısa bir süreliğine Trablus’un 45 kilometre batısında yer alan Ez-Zaviye’ye uzanmış, Hafter’e bağlı güçler, kent güçlerinin direnişiyle karşılaşılınca geri çekilmek zorunda kalmıştı. Eylül itibariyle Sabrata ve Surman hâlâ Hafter’e bağlı birliklerin kontrolünde olmasına rağmen, bu bölgede ikmal hatlarına sahip olmayan Hafter güçlerinin en zayıf cephesi bu cephe. İkinci cephe ise,…

Devamını Okuyun »

Haçlı Zihniyetinin İzini Sürmek

Haçlı Zihniyetinin İzini Sürmek

Batı Dünyası ve Bugünkü Ortadoğu : Geçtiğimiz bin yılın başları dünya tarihinin en önemli olaylarından birine şahitlik etti. ‘Haçlı Seferleri’ olarak kayıtlara geçmiş bu süreç, yalnız kendi zamanını değil, kendisinden sonraki tüm çağları da etkileyerek günümüz dünyasını inşa etti. Şüphesiz bu tezi doğrulayacak yüzlerce örnek, seferlerin başlamasından itibaren tarih sayfalarına ilmek ilmek dokunarak bugüne kadar kesintisiz bir şekilde gelebilmiştir. Haçlı seferlerinin sebepleri ve sonuçları siyasi, sosyal ve ekonomik açıdan çok çeşitli olsa da doğurmuş olduğu zihniyet, yüzyıllar boyunca Batı toplumlarının düşünce dünyasını hem fikri hem de fiilli anlamda kurmuştur. Bu…

Devamını Okuyun »

Terör ve Cihad

Terör ve Cihad

Terör ve cihad kavramlarının retorik olarak kullanılmasının yol açtığı sorunları, bu retoriklerin, medeniyetlerin arasında iletişimsel sürecin kurulmasını nasıl engellediğini bu iletişimsiz ve yanılgılar üzerine kurulu aklın nasıl bir medeniyet krizi kurduğunu görmemiz gerekiyor. Soğuk savaşın sona ermesi ile birlikte küreselleşmenin önündeki tüm engellerin kalktığına dair ciddi bir iyimserlik havası hakim olmuştu. Ancak, Pandora’nın kutusu 11 Eylül 2001’de açıldı; küreselleşen dünyanın Leviathan’ı olarak gözüken ABD’nin kalbindeki iki kuleyle beraber iyimserlik havası da çöktü. Bu olayla, 1991’de meydana gelen Körfez Savaşı nedeniyle, hakim olan iyimser bakışa zaten şüpheli yaklaşmakta ve “medeniyetler çatışması”…

Devamını Okuyun »

Düzen ve Çatışmanın Yakın Tarihi

Düzen ve Çatışmanın Yakın Tarihi

İslam dünyası son yıllarda yaşadığı yoğun savaş süreçlerinden sonra Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sonrasında olduğu gibi yeniden kapsamlı bir dizayn sürecine doğru sürüklenmektedir. Geçmişteki tüm müdahalelere nispetle çok daha postmodern yöntemle yürütülen müdahale ve dizayn süreci hem zihinsel bir çatışma hem coğrafi bir değişim hem de inanç bakımından kapsamlı bir dönüşümü beraberinde getirmektedir. Büyük fotoğrafta insanlık tarihinden beri devam eden hak-batıl mücadelesi olarak cereyan eden medeniyet çatışması, bugün yeni bir boyut kazanmış ve gelinen noktada yüz yıllık bir sürecin doğurduğu bir sonuç olarak karşımıza çıkmıştır. Geleneksel dünyanın yaşadığı son…

Devamını Okuyun »

Balkanlarda Yeni Savaş Alanı | Makedonya

Balkanlarda Yeni Savaş Alanı  | Makedonya

Yugoslavya’nın parçalanmasından sonra kurulan Makedonya Cumhuriyeti; Arnavutluk, Kosova, Bulgaristan ve Yunanistan’a sınırları bulunan bir devlettir. Stratejik açıdan önemli olan Makedonya’da tarihi süreç içerisinde farklı milletler yaşamıştır. 67.741 km2’lik bir yüz ölçümü olan Makedonya’da Osmanlı hâkimiyeti 14. yüzyılın ortalarında başlamış ve 1913 yılında II. Balkan Savaşı’ndan sonra imzalanan Bükreş Antlaşması’na kadar devam etmiştir. İmzalanan bu antlaşma ile Makedonya toprakları Osmanlı Devleti’nden alınarak Sırbistan, Bulgaristan ve Yunanistan’a verilmiştir. I. ve II. Dünya Savaşları arasındaki dönemlerde Sırbistan’ın eyaleti olarak kalmıştır. Birinci Dünya Savaşı sonrasında Makedonya, Federal Yugoslavya kimliği altında federatif bir kimlik kazanarak…

Devamını Okuyun »
1 2